پایگاه خبری شاخص بازار: محمدرضا بلالی روز سه‌شنبه در گفت‌وگویی با اشاره به پنجاه و یکمین سالروز تاسیس سازمان انتقال خون، اظهار کرد: در بسیاری از کشورها انتقال خون به صورت پراکنده است اما در کشور ما انتقال خون به صورت یک سازمان ملی و متمرکز فعلیت دارد و استانداردهایی که در مرکز کشور در تهران انجام می‌شود در دورترین نقاط و استان‌های مرزی نیز همان استانداردها رعایت می‌شود که این رویه دستاوردی بزرگ است و به یمن یکپارچگی و متمرکز بودن سازمان انتقال خون اتفاق می‌افتد.
شاخص اهدای خون 100 درصد داوطلبانه در ایران
وی با اشاره خدمات سازمان انتقال خون گفت: دستاوردهای سازمان انتقال خون به مردم برمی‌گردد چرا که در زمینه اهدای خون این اقدام نوع دوستانه و خداپسندانه پیشگام بودند و سال‌هاست که به شاخص اهدای خون 100 درصد داوطلبانه رسیده‌ایم.
بلالی خاطرنشان کرد: هنوز در بسیاری از کشورهای دنیا اهدای خون به صورت پولی است که این موضوع در زمینه ایمنی شاخص خوبی نیست و باعث بروز مشکلاتی می‌شود و حتی در برخی کشورها خون جایگزین وجود دارد و اگر کسی نیاز به خون داشته باشد باید بستگانش خون اهدا کنند اما در ایران این دو روش را نداریم و سال‌هاست که به برکت همکاری مردم به اهدای خون 100 درصد داوطلبانه رسیده‌ایم.
مدیرکل دفتر نظارت بر تولید و مصرف خون و فراورده سازمان انتقال خون ایران با بیان شاخص‌های دیگری که به عنوان دستاوردهای سازمان انتقال خون قابل ذکر است، به شاخص سلامت خون‌های اهدایی اشاره کرد و گفت: این موضوع به خاطر تست‌های غربالگری است که روی همه خون‌های اهدایی با روش‌های اتوماسیون با حساسیت‌های خیلی بالا انجام می‌شود، تا احتمال کوچکترین آلودگی از خون را حذف کند.
وی افزود: جدیدترین تکنیکی که در کشور از سال 1402 شروع شد و در چند ماه اخیر نیز در تمام کشور انجام می‌شود؛ انجام تست مولکولی nat است که میزان سلامت خون را خیلی بالاتر نشان می‌دهد؛ از جمله شاخص‌های دیگر استفاده از نرم‌افزارهایی است که بتوانیم در بیمارستان‌ها فرایند تزریق خون را رصد کنیم و اگر مشکلی به وجود بیاید قابلیت ردیابی داشته باشد و برای رفع آن بتوان اقدام کرد.
تولید سالیانه 5.5 میلیون فرآورده خونی در کشور/ تهرانی‌ها در صدر اهدا
سالانه 2 میلیون و 500 هزار اهدای خون انجام می‌شود
مدیرکل دفتر نظارت بر تولید و مصرف خون و فراورده سازمان انتقال خون ایران با اشاره به آمار اهدای خون، اظهار کرد: در کشور ما میزان مراجعه کنندگان از اهداکنندگان بیشتر است و ممکن است است اهدا کننده‌ها به دلایل مختلف و به خاطر حفظ سلامت خود و گیرنده از اهدا منع شوند.
وی تاکید کرد: در ایران حدود 2 میلیون و 500 هزار واحد اهدای خون در سال انجام می‌شود که در سال‌های اخیر این روند رو به افزایش بوده است؛ اگر بخواهیم این شاخص را به ازای هر هزار نفر جمعیت تعریف کنیم؛ اکنون بالای 27 نفر در هزار نفر جمعیت اهدا کننده خون در سطح کشور داریم که از کشورهای منطقه بالاتر است.
بلالی با تاکید بر اینکه میزان اهدای خود در ایران از کشورهای پیشرفته اروپایی کمتر است و با این کشورها فاصله داریم، گفت: اکنون 100در صد درخواست‌های بیمارستان‌ها در خصوص خون و فراورده‌های خونی پوشش داده می‌شود.
تهران در صدر اهدای خون
مدیرکل دفتر نظارت بر تولید و مصرف خون و فراورده سازمان انتقال خون ایران خاطر نشان کرد: استان تهران با 17 درصد اهدا کننده، بیشترین جمعیت اهدا کنندگان و بیشترین میزان خون اهدایی را دارد و بیشترین مصرف خون هم در تهران رخ می‌دهد و علت آن این است که بسیاری از بیماران از شهرهای مختلف برای درمان و درمان‌هایی که به خون احتیاج دارد مانند جراحی‌های مختلف و جراحی پیوند یا شیمی درمانی به تهران مراجعه می‌کنند.
بلالی افزود: پس از تهران استان‌های فارس با 8 درصد و استان خراسان رضوی با 7 درصد بیشترین تعداد اهدا کننده خون را به خود اختصاص داده‌اند.
وی درباره میزان مصرف خون در استان‌های مختلف نیز یادآور شد: مصرف خون و فراورده‌های خونی در برخی استان‌ها از جمله استان‌های سیستان و بلوچستان، خوزستان و مازندران بیشتر است.
مدیرکل دفتر نظارت بر تولید و مصرف خون و فراورده سازمان انتقال خون ایران درباره تولید فراورده های خونی در کشور، خاطر نشان کرد: در مراکز انتقال خون، مانند یک خط تولید در دماهای مختلف با استفاده از سانتریفیوژ و با کمک سایر دستگاه‌ها فرورده‌های کامل از خون به دست می‌آید که شامل گلبول قرمز متراکم، فرآورده‌های پلاسمایی و پلاکت است و از هر کیسه خون 3 فراورده قابل تولید است که بر حسب نیاز در مراکز انتقال خون تولید می‌شود.
بلالی یادآور شد: گلبول قرمز متراکم و پلاکت تولید شده به بیماران نیازمند تزریق می‌شود اما درباره پلاسما باید گفت علاوه بر تامین نیاز بیماران، پلاسمای مازاد نیز از طریق شرکت‌های پالایشگر به فرآورده دارویی مشتق از پلاسما مثل آلبومین، فاکتورهای انعقادی، فاکتور 8 و فاکتور 9 تبدیل می‌شود و در اختیار بیماران هموفیلی قرار می‌گیرد.
تولید سالیانه 5.5 میلیون فرآورده خونی در کشور/ تهرانی‌ها در صدر اهدا
شبکه خون‌رسانی کشور ایجاد شده است
مدیرکل دفتر نظارت بر تولید و مصرف خون و فراورده سازمان انتقال خون ایران با اشاره به سایر دستاوردهای این سازمان، ادامه داد: به انتقال خون نگاه ملی داریم و اکنون شبکه خون رسانی کشور ایجاد شده است و روزانه درخواست‌های استان‌ها بررسی و تولید هر استان مشخص می‌شود و اگر در یک استان مصرف خون بالاست اما اهدای خون آن استان تکافوی میزان مصرف را نمی‌دهد؛ از سایر استان‌هایی که مازاد تولید دارند، استفاده شود.
ممنوعیت صادرات و واردات خون و فرآورده‌های خونی
بلالی درباره واردات یا صادرات خون تاکید کرد: طبق شاخص‌های سازمان جهانی بهداشت، خون و فرآورده‌های خونی هر کشور باید در همان کشور مصرف شود و دلیل آن نیز الگوی انتقال بیماری‌هاست که بعضی بیماری‌ها در هر کشوری منحصر به فرد است و نباید پخش شود و این ممنوعیت در پی تجربیات در دنیا از نحوه انتقال اچ‌آی‌وی و بیماری جنون گاوی در دهه 80 میلادی و دهه نود میلادی ایجاد شده است.
وی ادامه داد: توصیه سازمان بهداشت جهانی این است که کشورها باید اهداکننده خون و نه صادرکننده آن باشند و باید با تشویق اهداکنندگان یا تجهیز مراکز تهیه خون به تولید انواع فراورده‌های مختلف به خودکفایی برسند.
حرکت به سمت فراورده‌های نوین خون
مدیرکل دفتر نظارت بر تولید و مصرف خون و فراورده سازمان انتقال خون ایران افزود: در چند سال اخیر اتفاقات خوبی در سازمان انتقال خون در راستای تولید فراورده‌های نوین رخ داده و تهیه پلاکت به روش نوین باسیکول در دستورکار است و مراحل آزمایشی انجام شده و به زودی عملیاتی خواهد شد.
بلالی تاکید کرد: سازمان انتقال خون یک سازمان پیشرو و دارای آزمایشگاه‌های تخصصی پیشرفته است و به موضوع اچ ال ای تایپینگ ( فرآیندی است که مولکول‌های اچ ال ای بیان شده در سطح سلول‌های بدن انسان را شناسایی می‌کند) ورود کرده و بانک اطلاعاتی ایجاد می‌شود تا در صورت نیاز از جمله در پیوند مغز استخوان و برخی بیماران خاص، فرد اهدا کننده دعوت شود. این روش‌های نوین، نیاز ما را به کشورهای اروپایی برای تامین اهداکننده مناسب کاهش می‌دهد.