پایگاه خبری شاخص بازار: افروز صفاری فرد روز چهارشنبه در گفت وگویی افزود: حوزه های مختلف محدودیت عملکردی نشان می دهد که بالاترین میزان شیوع محدودیت عملکردی در حوزه تحرک به میزان 73 در هزار نفر از جمعیت بوده است، پس از آن حوزه یادگیری و استفاده هدفمند از آن به میزان 63 در هر 1000 نفر از جمعیت بوده است.
وی خاطرنشان کرد: حوزه های عملکردی حیطه های زندگی خانوادگی (30 در هزار نفر از جمعیت)، وظایف عمومی (25 در هزار )، مراقبت از خود (21 در هزار ) و ارتباط (16 در هزار نفر از جمعیت) به ترتیب قرار دارند.
بیش از 40 درصد کم‌توانی‌ها نتیجه عوامل ژنتیکی است
مدیرکل پیشگیری از معلولیت ها و تلفیق اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: میزان شیوع آسیب های دایمی (Impairments Permanent) منجر به محدودیت های عملکردی دایمی 103 در هزار نفر از جمعیت برآورد شد. میزان شیوع محدودیت عملکردی و آسیب های دایمی با افزایش سن در هر دو جنس افزایش پیدا کرده است.
صفاری فرد افزود: میزان شیوع آسیب های دایمی شامل آسیب حرکتی به شکل کلی، 66 در هزار نفر از جمعیت بوده که شیوع آسیب های حرکتی با منشاء ارتوپدی (50 در هزار نفر از جمعیت)، آسیب های حرکتی با منشاء مغز و اعصاب (16 در هزار نفر از جمعیت) است، آسیب های بینایی (36 در هزار نفر از جمعیت)، آسیب های شنوایی (18 در هزار نفر از جمعیت)، آسیب های ذهنی - هوشی (18 در هزار نفر از جمعیت) و آسیب های صوت و گفتار (8 در هزار نفر از جمعیت) بوده است.
وی تصریح کرد: بر اساس نتایج مطالعه حاضر و با بررسی سبب شناسی آسیب ها مشخص شد که سهم عوامل ژنتیکی و عوامل اکتسابی (غیرژنتیکی) در ایجاد آسیب های دایمی منجر به کم توانی به ترتیب 40.7 و 59.3 درصد است.
ارتباط آسیب‌های حین زایمان با کم‌توانی
مدیرکل پیشگیری از معلولیت ها و تلفیق اجتماعی سازمان بهزیستی کشور اظهار کرد: علت هایی مانند وجود بیماری عفونی و مزمن در مادر، آسیب‌دیدگی در اثر زایمان دشوار، تولد زودرس، کمبود اکسیژن، حوادث و سوانح، بیماری‌ها، مشکلات روحی و روانی و مشکلات خانوادگی و داروها با آسیب اکتسابی ارتباط معنی‌دار داشته است.
صفاری فرد اضافه کرد: همچنین متغیرهای وجود معلول دیگری در خانواده، چند معلولی، وجود آسیب بینایی، آسیب‌های ذهنی - هوشی (ID)، اختلالات رشدی (NDD)، اختلالات شناختی (NCD) و آسیب های جسمی حرکتی ( MSK و NMS) با افزایش احتمال خطر آسیب‌های ژنتیکی همراه بودند.
وی یادآور شد: با توجه به وجود داده های متعدد در این پیمایش و ثبت آنها در نرم افزار آماری در حین انجام پیمایش، قابلیت استخراج هرگونه اطلاعات مورد نیاز در حیطه آسیب ها، کم توانی ها و افراد دارای آسیب وجود دارد.
اجرای پیمایش میزان شیوع آسیب‌های دائمی و ناتوانی در 19 استان
مدیرکل پیشگیری از معلولیت ها و تلفیق اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره نحوه انجام پیمایش میزان شیوع آسیب‌های دائمی و ناتوانی در ایران گفت: این پیمایش با حجم نمونه 13 هزار و 600 نفر برای هراستان و به کارگیری مشاوران آمار برای تعیین چگونگی پراکندگی نمونه آماری در سطح استان در سه مرحله به اجرا در آمد. نخستین مرحله از اجرای آن در سال 1397 به صورت پایلوت (آزمایشی) در استان های خراسان رضوی، خوزستان و گلستان آغاز شد و طی سال های 1398 و 1399 مرحله دوم آن با انجام اصلاحاتی در شیوه نامه به رغم تنگناهای ناشی از شیوع کرونا در استان های اردبیل، بوشهر، خراسان جنوبی، سمنان، کردستان و مازندران ادامه یافت
وی افزود: سومین مرحله با آسیب شناسی مراحل قبلی و تامین اعتبار مورد نیاز، طی سال های 1400 و 1401 در 10 استان قم، آذربایجان شرقی، قزوین، زنجان، کرمانشاه، البرز، ایلام، اصفهان، مرکزی و یزد انجام و این امکان فراهم شد تا افراد دارای محدودیت های عملکردی در سطوح خفیف تا خیلی شدید به پزشکان جهت تایید آسیب و تعیین علل بوجود آورنده آن ارجاع داده شوند، طبق نظر متخصصان حوزه آمار و اپیدمیولوژی، اصلاح این فرآیند و گسترش نظام ارجاع، تعمیم یافته های این 10 استان به سراسر کشور را امکان پذیر می‌کند.
وی اضافه کرد: این اطلس بر اساس یک مطالعه مبنی بر جمعیت با شیوه نمونه گیری انتخاب تصادفی خوشه‌ای و با حجم نمونه 267 هزار و 604 نفر برای 19 استان ذکر شده به منظور برآورد میزان شیوع محدودیت عملکردی (Disability)، آسیب های دائمی (Impairments Permanent) و علل انواع آسیب ها در ایران انجام و تدوین شد، جزئیات کامل پیمایش شیوع شناسی کم توانی و آسیب دائمی و علل بوجود آورنده آنها به تفکیک استان ها و برآورد کشوری را به نمایش می گذارد.
ضرورت شناخت وضعیت معلولیت در کشور
مدیرکل پیشگیری از معلولیت ها و تلفیق اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: پدیده معلولیت و کم توانی واقعیتی انکارناپذیر است به طوری که بر اساس آمارهای بانک جهانی در سال 2011 (1390) حدود 15 درصد از جمعیت جهان با نوعی محدودیت عملکردی (کم توانی) زندگی می کنند، این نسبت در ایران بر اساس نتایج سرشماری در این سال 1.35 درصد بوده که با میانگین جهانی فاصله چشمگیری دارد و در سرشماری سال 1395، قلم آماری معلولیت لحاظ نشده است و اطلاعات دقیقی از میزان شیوع معلولیت در کشور وجود نداشت.