پایگاه خبری شاخص بازار: روند قیمتگذاری و تامین روغن امسال هنوز بر پایه مصوبههای متناقض دو نهاد اصلی یعنی وزارت صمت و شرکت بازرگانی دولتی ایران پیش میرود به طوری که از یکسو با تاخیر در ابلاغ سهمیه ذخیره استراتژیک مواجه است و ازسویی دیگر، نبود پایش روزانه موجودی انبارها جریان عرضه در نیمه تابستان را مختل کرد و گزارش های مردمی هم از نبود روغن در قفسه های فروشگاه ها و یا فروختن روغن بدون کالاهای دیگر حکایت از همین مساله داشت. بازیگران اصلی بازار روغن، زمزمه حذف ارز ترجیحی را بهانه دستکاری قیمت قرار دادهاند ؛ به طوری که شنیده ها حاکی از آن است که شرکتهای تولیدی با استفاده از پوشش «تعمیرات»، در حال احتکار محمولههای کلان روغن وارداتی هستند تا از شوک احتمالی حذف ارز 28,500 تومانی، سودی چند صد درصدی کسب کنند ؛ این درحالی است که مصرفکنندگان هنوز با پیامدهای افزایشهای مکرر قیمت ها همچنان دست و پنجه نرم می کنند.
دولت گرچه تلاش کرد با سقفگذاری قیمت جلوی گرانی را بگیرد اما همان سیاست موجب کاهش انگیزه تولید و واردات شد و کارخانههایی که به منابع ارزی دسترسی نداشتند، ظرفیت خود را پایین آوردند و بازار با عقبنشینی ناگهانی تولید مواجه شد و کارخانجات روغنکشی که با کمبود دانه مواجه شدند ناچار به واردات پرهزینه روعن از روسیه و قزاقستان روی آورده و همین شکاف در حلقه اولیه تولید، نوسان قیمتی محصولات نهایی را تشدید کرد.
اقدامات برخی شرکتهای تولیدی نشان میدهد که این گرانیها پایان ماجرا نیست؛ به طوری که کشف جدید چندین تُن روغن مایع احتکاری در آبانماه، پرده از تلاش سازماندهیشده برای ایجاد کمبود مصنوعی و دپوی کالا برداشته است و این احتمال وجود دارد که شرکتها در حال پر کردن انبارهای خود برای فروش با نرخ ارز آزاد هستند.
بازار روغن خوراکی در ماههای گذشته با نوسانات و افزایش قیمت مواجه بوده است؛ به طوری که پس از اصلاح قیمتها در تیرماه 1404، مجددا در آبان ماه امسال، قیمتها با نوسانات جزئی همراه شد و اکنون نیز با وضعیت فعلی بازار و حذف ارز ترجیحی، احتمالاً قیمتهای موجود در فروشگاهها یا بازار آزاد ممکن است با نرخهای مصوب متفاوت باشد.
اولین بار دی ماه سال گذشته استارت افزایش قیمت روغن نباتی ابلاغ شد که افزایش 15 درصدی برای مصارف خانوار و افزایش 21 درصدی برای مصارف قنادی اعمال شد البته کمی بعد هزینههای تولید و بستهبندی، نیز مجددا قیمتها را مجبور به افزایشی شدن کرد.
پس از آن، افزایش قیمت در خرداد و تیر 1404 برمی گردد که انواع روغن جامد و مایع با قیمت جدید وارد بازار شده و حدود 20 تا 25 درصد گران شده است برای مثال، قیمت یک حلب 5 کیلویی نیمه جامد که پیش از آن 369,700 تومان بود که به 462,000 تومان افزایش یافت .
سومین مرحله نیز در آبان ماه امسال افزایش جزئی قیمت را به همراه داشت که البته همراه با گزارش احتکار بود؛ به طوری که نیروی انتظامی و سازمانهای نظارتی در آبان ماه خبر از کشف انبارهای مختلف مواد اولیه روغن و روغن های مابع دادند که به نظرمی رسد تلاشی برای احتکار توسط برخی شرکتها به منظور فروش با قیمت بالاتر در آینده است.
بازار روغن در انتظار انفجار قیمت/ کابوس کمبود و سه برابر شدن قیمت در راه است؟
سردار مهدی افشاری رییس پلیس امنیت اقتصادی تهران بزرگ اواسط آبان ماه امسال پیش از کشف انبار احتکار ، بیش از 270 تن روغن مایع خبر داد و گفت: کارشناسان ارزش کالاهای کشف شده را بیش از 13 میلیارد ریال برآورد کردهاند که با انجام اقدامات فنی و پلیسی، ماموران موفق به کشف محل احتکار کالا در محدوده احمد آباد مستوفی شدند که در پی اقدامات اطلاعاتی مشخص شد، مقادیری کالای اساسی در انباری در بزرگراه فتح تخلیه، دپو و سپس به وسیله وانت به بازار ارسال میشود.
سردار افشاری ادامه داد: ماموران پلیس محل مورد نظر را بازرسی کرده که مشخص شد، محل یک باب انبار کالای بازرگانی عمومی بوده و همچنین مقادیری روغن مایع خوراکی در محل دپو و فاقد هرگونه اسناد و مدارگ گمرکی مشاهده میکنند که کالاها شامل مقدار 273 هزار و 678 کیلوگرم روغن مایع خوراکی بوده که پرونده قضایی مربوطه تشکیل و به همراه متهم به مرجع قضایی معرفی شد.
برخی از فعالان این صنعت معتقدند که با شنیده شدن زمزمۀ حذف ارز 28500، شرکتهای تولید روغن با بهانۀ اورهال و تعمیرات، در حال احتکار روغنهای وارداتی هستند تا چند ماه بعد به سه برابر قیمت بفروشند و به زودی بازار با کمبود روغن مواجه خواهد شد.